ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΤΕ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ-ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Μια συνηθισμένη  απάντηση που λαμβάνουμε  όταν προτείνουμε σε κάποιον/α να κάνει ψυχοθεραπεία είναι: «Είμαι  τρελός/ή για να χρειάζομαι ψυχοθεραπεία»; Θα το έχετε ακούσει να λέγεται ή πιθανόν να το έχετε σκεφθεί ή εκφράσει και  εσείς οι ίδιοι κάποια στιγμή.

Για να δούμε, όμως, κάποιους μύθους γύρω από την ψυχοθεραπεία που λειτουργούν ως εμπόδια  στην απόφασή μας να προχωρήσουμε στην διαδικασία της αυτοβελτίωσης και της αυτογνωσίας μας μέσα από αυτήν:

ΜΥΘΟΣ 1: «Φοβάμαι μην με θεωρήσουν «τρελό/ή»

Η εντύπωση ότι μόνο οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα ψυχικής υγείας  χρειάζονται την ψυχοθεραπεία είναι λανθασμένη και οφείλεται σε πολλούς  λόγους, μεταξύ των οποίων και  στην  άγνοια  για τον ρόλο της ψυχοθεραπείας. Η ψυχοθεραπεία αφορά τον καθένα και την καθεμία από εμάς και μπορεί να μας βοηθήσει σε κάθε περίπτωση που θέλουμε να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, να αλλάξουμε δυσλειτουργικές απόψεις και συνήθειες, να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας με τους γύρω μας, να επιλύσουμε  τα τραύματα του παρελθόντος. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι άνθρωποι ξεκινούν την ψυχοθεραπεία με στόχο την αυτοβελτίωση, γεγονός αισιόδοξο και ενθαρρυντικό επειδή αποτελεί μια ένδειξη ότι, σταδιακά, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις παραμερίζονται.

ΜΥΘΟΣ  2: «Θα μιλήσω  καλύτερα σε έναν φίλο μου»

Οι φίλοι είναι πολύτιμοι  στην πορεία της ζωής μας. Σε εκείνους θα προστρέξουμε στις δύσκολες στιγμές αναζητώντας την αγάπη, την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή τους. Δεν είναι εύκολο όμως να μοιραστούμε μαζί τους ακόμη και τις πιο μύχιες σκέψεις μας αφού υπάρχουν πράγματα που ακόμη και οι ίδιοι δεν συνειδητοποιούμε ή δεν μπορούμε να τα παραδεχθούμε ακόμη και στον ίδιο μας τον εαυτό. Επιπλέον, συνήθως οι φίλοι, με καλή πρόθεση,  προσφέρουν τις συμβουλές τους, οι οποίες είναι αμφίβολο αν μας ταιριάζουν ή αν μπορούμε να τις εφαρμόσουμε. Ο ψυχοθεραπευτής δεν θα σας κρίνει και δεν θα σας προσφέρει μια έτοιμη λύση αλλά θα σας βοηθήσει να επιλέξετε τη λύση που είναι η καταλληλότερη για εσάς, με σεβασμό στις δικές σας επιθυμίες και δυνατότητες, με εφόδια την επιστημονική του γνώση και την επαγγελματική του εμπειρία.

ΜΥΘΟΣ 3: «Ο ψυχοθεραπευτής μπορεί να μιλήσει σε τρίτα πρόσωπα για όσα του πω»

Όσα αναφέρονται  στο πλαίσιο  μιας  θεραπευτική συνεδρίας  προστατεύονται αυστηρά. Μπορείς να μοιραστείς τις πιο ενδόμυχες σκέψεις σου, τα πιο μεγάλα μυστικά σου, τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες σου, τους φόβους, τις αδυναμίες σου. Θα μείνουν όλα εκεί, μέσα στη συνεδρία. Η προστασία του απορρήτου και της ιδιωτικότητας των συμβουλευόμενων  είναι  η μεγαλύτερη δέσμευση για έναν/μια ψυχολόγο και αποτελούν ηθική υποχρέωσή του. Πέρα, όμως, από την ηθική πλευρά, η διαφύλαξη του απορρήτου προστατεύεται νομικά και η παραβίασή του επιφέρει ποινικές και αστικές ευθύνες. Ο ψυχολόγος μπορεί να άρει το απόρρητο σε ελάχιστες, πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, εάν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την ζωή του ίδιου του συμβουλευόμενου ή τρίτου προσώπου και πάλι, όμως, σε αυτή την έσχατη περίπτωση, η αποκάλυψη δεν γίνεται αδιακρίτως αλλά μόνο σε αρμόδια άτομα που θα μεριμνήσουν για την προστασία του προσώπου που βρίσκεται σε κίνδυνο.

ΜΥΘΟΣ 4: «Ο ψυχοθεραπευτής μπορεί να με κρίνει»

Ο ψυχοθεραπευτής δεν είναι ένα πρόσωπο υπεράνω όλων,  άψογο και άτρωτο. Είναι ένας άνθρωπος όπως και εσείς. Έχει και εκείνος τις δικές του αδυναμίες, δυσκολίες και ανασφάλειες. Άλλωστε όπως είπε ο Yalom «Μόνο ένας πληγωμένος θεραπευτής μπορεί πραγματικά να θεραπεύσει». Οι θεραπευτές ό,τι και αν τους πείτε δεν θα σας κρίνουν επειδή γνωρίζουν καλά ότι όλοι μας φέρουμε τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης, είμαστε δηλαδή όντα ατελή με αδυναμίες και δυσκολίες που μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε μόνο αν προηγουμένως τις αναγνωρίσουμε, τις εκφράσουμε και τις μοιραστούμε. Ο θεραπευτής σας, λοιπόν, θα φροντίσει για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ασφαλούς, μη επικριτικού και μη απειλητικού προς εσάς, στο οποίο θα μπορείτε να εκφραστείτε και να εισπράξετε ενσυναίσθηση και αποδοχή. Αν παρόλα αυτά, δεν νιώσετε έτσι θα πρέπει να το μοιραστείτε με τον θεραπευτή σας επειδή αυτό το στοιχείο μπορεί να του δώσει χρήσιμες πληροφορίες που θα βοηθήσουν την εξέλιξή σας. Αν συνεχίσετε να νιώθετε δυσάρεστα ή άβολα, ίσως, θα ήταν καλύτερα να διακόψετε τη θεραπεία και να αναζητήσετε κάποιον/α άλλο/η θεραπευτή/τρια. 

ΜΥΘΟΣ 5: «Φοβάμαι τι θα ανακαλύψω για τον εαυτό μου»

Η ψυχοθεραπεία αποτελεί μια δύσκολη και όχι πάντα ευχάριστη διαδικασία όμως  ταυτόχρονα χρήσιμη και αναγκαία. Θα υπάρξουν δύσκολες στιγμές που θα πρέπει να αμφισβητήσετε παγιωμένες  αντιλήψεις και να αποδεχθείτε δυσκολίες, αδυναμίες, ανασφάλειες, δυσλειτουργικές σκέψεις. Είναι, όμως, απαραίτητο να κάνετε τη δύσκολη αυτή διαδρομή για να καταλήξετε στην γνωριμία και αποδοχή του εαυτού σας.

ΜΥΘΟΣ 6: «Είναι αδυναμία να πηγαίνεις σε ψυχολόγο»

Αρκετοί άνθρωποι θεωρούν ότι αν αναζητήσουν βοήθεια από κάποιον ψυχολόγο αυτό θα σημαίνει ότι είναι αδύναμοι επειδή δεν μπορούν μόνοι τους να διαχειριστούν τις δυσκολίες τους. Στην πραγματικότητα μόνο αδυναμία και δειλία δεν δείχνει αυτή η απόφαση. Αντιθέτως, η επιλογή να αντιμετωπίσουμε τις δύσκολες πλευρές μας είναι παράδειγμα θάρρους και υπευθυνότητας. Θάρρους να  αντιμετωπίσουμε τις πτυχές του εαυτού  μας για τις οποίες δεν είμαστε ικανοποιημένοι και υπευθυνότητας αφού αναλαμβάνουμε  την ευθύνη να αλλάξουμε ό,τι δυσλειτουργικό μας βαρύνει με άμεση συνέπεια την βελτίωση του εαυτού μας και των σχέσεων με τους γύρω μας.

ΜΥΘΟΣ 7: «Θα κάνω θετικές σκέψεις/υγιεινή διατροφή/γυμναστική  και θα περάσει»

Να κάνετε, φίλοι μου, όλα αυτά τα  παραπάνω, αρκεί να είναι συμπληρωματικά προς την ψυχοθεραπεία. Σίγουρα θα έχετε πολλά οφέλη, όμως η πορεία προς την αυτογνωσία και την αυτοβελτίωση περνάει από την επίπονη διαδικασία της γνωριμίας του εαυτού μας, της αποδόμησης των δυσλειτουργικών μας αντιλήψεων και της αντικατάστασής τους με νέες περισσότερο λειτουργικές με στόχο την ηρεμία, την γαλήνη και την ευτυχία μας.

ΜΥΘΟΣ 8: «Δεν χρειάζομαι συμβουλές από κάποιον τρίτο. Ξέρω τι να κάνω»

Ο ρόλος του θεραπευτή δεν είναι να σας προσφέρει έτοιμες απαντήσεις και “συνταγές” για κάθε πρόβλημα. Κάθε πρόβλημα είναι διαφορετικό και κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Αλλά ακόμη και αν υπήρχαν έτοιμες συνταγές, είναι αμφίβολο αν θα μπορούσατε να  τις εφαρμόσετε. Τι θα κάνει ο θεραπευτής; Θα σας βοηθήσει να  γνωρίσετε καλύτερα τον εαυτό σας , να ενεργοποιηθείτε και να κάνετε εσείς οι ίδιοι τις επιλογές που σας ταιριάζουν και θεωρείτε καλύτερες για τον εαυτό σας.

ΜΥΘΟΣ  9: «Αν χρειάζομαι ψυχοθεραπεία, είμαι αποτυχημένος/η»

Κάποιοι  άνθρωποι  εισπράττουν ως προσωπική αποτυχία την  ανάγκη τους για ψυχοθεραπεία. Αντίθετα, όμως, από ό,τι πιστεύουν, η ψυχοθεραπεία δεν σηματοδοτεί μια αποτυχία αλλά αντίθετα μια ανθρώπινη και φυσιολογική ανάγκη να αισθανθούμε καλύτερα, να βελτιωθούμε και να νιώσουμε χαρούμενοι και ολοκληρωμένοι.

ΜΥΘΟΣ 10: «Η ψυχοθεραπεία διαρκεί πολλά χρόνια»

Η διαδικασία της ψυχοθεραπείας μπορεί να είναι μακροχρόνια ή να έχει σύντομη διάρκεια. Εξαρτάται από το αίτημα αν, δηλαδή, αφορά ζητήματα διαχείρισης καθημερινών προβλημάτων ή περισσότερο σύνθετων ζητημάτων, όπως ένα παλιό τραύμα, καθώς επίσης και από την ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που ακολουθείται.

Featured image: By cottonbro on pexels