10  ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΕΝΑΝ ΦΙΛΟ ΣΑΣ ΜΕ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

Ποτέ δεν είναι εύκολο  να βλέπεις ένα αγαπημένο σου πρόσωπο να δίνει μάχη με την κατάθλιψη. Μπορεί να νιώθεις ότι δεν γνωρίζεις πώς να το διαχειριστείς ή να βιώνεις ματαίωση προσπαθώντας να βοηθήσεις, ενώ δεν βλέπεις κάποια σημαντική βελτίωση.

Μπορεί ακόμη να αναρωτιέσαι αν πρέπει να μιλήσεις γι’ αυτό  ή να  προσποιηθείς ότι δεν το έχεις καταλάβει για να μην κάνεις τον φίλο σου να νιώσει αμηχανία. Το σίγουρο είναι ότι είναι μια δύσκολη κατάσταση που μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί,  αν γίνουν οι κατάλληλες κινήσεις. 

Τι μπορούμε, όμως, να κάνουμε για να βοηθήσουμε;

1.Αναγνώριση συμπτωμάτων: Η αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι το πρώτο βήμα για να υποστηρίξουμε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο. Είναι πιθανό να μην υπάρχει διάγνωση- ίσως όχι ακόμη- εφόσον πολλοί άνθρωποι που αντιμετωπίζουν συμπτώματα κατάθλιψης δεν απευθύνονται σε κάποιον ειδικό ή καθυστερούν πολύ να απευθυνθούν. Αν δείτε δείγματα απόσυρσης, παραίτησης, επιθετικότητας, θλίψης, απελπισίας, προβλήματα μνήμης, αίσθηση ματαιότητας , τότε είναι η ώρα να προβληματιστείτε σοβαρά. Μπορείτε να διαβάσετε σχετικά ή  να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό για να σας συμβουλεύσει πως θα κινηθείτε.

2. Ξεκινήστε μια συνομιλία: Μην προσποιηθείτε ότι δεν βλέπετε την αλλαγή στη στάση του και στη συμπεριφορά του. Πλησιάστε τον. ‘Ένας τρόπος  είναι  να ξεκινήσετε τη συζήτηση μιλώντας ειλικρινά και εκφράζοντας την ανησυχία σας. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε: «Νιώθω  ότι περνάς δύσκολα τώρα τελευταία.Τι σκέφτεσαι;» Ο φίλος σας μπορεί να μην έχει όρεξη να μιλήσει την πρώτη φορά που τον ρωτάτε. Σεβαστείτε το και επανέλθετε σε άλλη χρονική στιγμή.

3.Ενημερώστε τον φίλο σας ότι είστε εκεί για αυτόν: Πολλές φορές δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Είναι σημαντικό να δείξουμε ότι είμαστε διαθέσιμοι για τον φίλο μας όταν μας χρειάζεται. Είναι, επίσης, καλό να του εκφράσουμε τη διαθεσιμότητά μας, για παράδειγμα μπορούμε να πούμε «Θα είμαι στο σπίτι, αν με χρειαστείς».

4. Να  είστε φειδωλοί με τις συμβουλές: Λάβετε υπόψη ότι, ακόμη και αν ο φίλος σας μιλήσει για αυτό που νιώθει, μπορεί να μην θέλει συμβουλές. Μπορεί και ο ίδιος να ξέρει τι πρέπει να κάνει αλλά να αισθάνεται ότι δεν μπορεί. Μην παρουσιαστείτε, λοιπόν, ως «φωτεινός παντογνώστης»  για όσα νιώθει και με μια λίστα ειδικών για να επιλέξει. Μπορεί να χρειάζεται χρόνο. Σεβαστείτε το.

5. Χρησιμοποιήστε την  ενεργητική ακρόαση: Ακούστε προσεκτικά και κάνετε ερωτήσεις για να πάρετε περισσότερες πληροφορίες. Επιλέξτε να κάνετε ανοικτές ερωτήσεις, δηλαδή ερωτήσεις που δεν επιδέχονται μια μονολεκτική απάντηση. Αντί να πείτε «Είσαι στενοχωρημένος;», ρωτήστε «Πώς νιώθεις;» Δείξτε ενσυναίσθηση με τα λόγια σας αλλά και με τη γλώσσα του σώματος.

6.  Βοηθήστε τον να βρει  υποστήριξη: Ο φίλος σας μπορεί να μην γνωρίζει ότι παρουσιάζει συμπτώματα κατάθλιψης ή μπορεί να μην γνωρίζει πώς να πάρει βοήθεια. Ακόμη, είναι πιθανό να βρίσκεται σε άρνηση να παραδεχθεί αυτό που του συμβαίνει. Αν, τελικά, ο φίλος σας συμφωνήσει να δεχθεί βοήθεια, τότε είναι η στιγμή να τον ενημερώσετε για πιθανούς θεραπευτές ή πλαίσια ψυχικής υγείας από όπου θα μπορούσε να βοηθηθεί. Αν τον υποστηρίξετε και τον συνοδεύσετε, αν το επιθυμεί, την πρώτη φορά, θα έχει κάνει τα πρώτα βήματα  για να φροντίσει τον εαυτό του.

7.  Συνεχίστε να τον στηρίζετε όταν αρχίσει τη θεραπεία:  Ο φίλος σας είναι πιθανό να περάσει και ημέρες που δεν θα θέλει να συνεχίσει τη θεραπεία ή  μπορεί να θέλει να αποφύγει την επίσκεψη στον θεραπευτή ή να  διακόψει τη  φαρμακευτική αγωγή. Ενθαρρύνετέ τον και στηρίξτε τον να μην το  κάνει. Μπορείτε να του θυμίσετε πόσο καλύτερα ένιωθε μετά την τελευταία  συνεδρία. Στην περίπτωση που επιθυμεί να διακόψει τα φάρμακά του, λόγω παρενεργειών,  ενθαρρύνετέ  τον να συζητήσει με τον ψυχίατρό του τη δυνατότητα αλλαγής της φαρμακευτικής του αγωγής.

8. Να έχετε υπομονή: Τα συμπτώματα της κατάθλιψης, κατά πάσα πιθανότητα, θα βελτιωθούν με τη θεραπεία, αλλά αυτή η διαδικασία μπορεί να κρατήσει καιρό και να έχει εξάρσεις και υφέσεις. Ας μη βιαστείτε να θεωρήσετε ότι ο φίλος σας θεραπεύτηκε όταν περνάει μια καλή ημέρα ή να  απογοητευτείτε όταν έρχονται ημέρες με επιδείνωση των συμπτωμάτων. Χρειάζεται υπομονή και μια ρεαλιστική αντιμετώπιση της κατάστασης από την πλευρά σας.

9.  Μείνετε σε επαφή:  Είναι σημαντικό για τον φίλο σας να εισπράττει ότι συνεχίζετε να τον στηρίζετε και δεν τον έχετε εγκαταλείψει. Ακόμη και αν έχετε πολλές υποχρεώσεις που καθιστούν δύσκολη τη συχνή επαφή, φροντίστε να διατηρείτε την επαφή με ένα μήνυμα, ένα τηλεφώνημα ή με μια σύντομη επίσκεψη. Τα άτομα με κατάθλιψη, συνήθως, έχουν την τάση να αποσύρονται από φίλους και γνωστούς, οπότε μην περιμένετε από τον φίλο σας να διατηρεί την επικοινωνία σας, έτσι θα πέσει μεγαλύτερο βάρος σε εσάς, όμως αν είστε μια σταθερή υποστηρικτική παρουσία στη ζωή του θα είναι πολύ σημαντικό για εκείνον.

10. Φροντίστε τον εαυτό σας:  Όταν πρέπει να φροντίσεις κάποιον με κατάθλιψη, μπορεί να χρειαστεί να αφιερώσεις αρκετό χρόνο και ενέργεια και να καταλήξεις τελικά να παραμελείς τον εαυτό σου και τις ανάγκες σου. Μπορεί να νιώσεις  απογοήτευση, κούραση ή ακόμη και εξάντληση. Αν βρεθείς σε τέτοια θέση, δεν θα μπορέσεις να βοηθήσεις ούτε τον φίλο σου αλλά ούτε και τον εαυτό σου. Προσπάθησε να θέσεις κάποια όρια, για παράδειγμα ενημέρωσε τον φίλο σου πότε μπορείτε να επικοινωνήσετε και πότε όχι. Επεξεργαστείτε ένα σχέδιο για τις δυνατότητες που υπάρχουν όταν εσείς δεν είστε διαθέσιμοι. Θα βοηθούσε επίσης, αν ο φίλος σας συμφωνήσει,  να ενεργοποιήσετε και άλλα πρόσωπα, που θα μπορούσαν να  τον υποστηρίξουν, ώστε να μην πέφτει ολόκληρο το βάρος επάνω σας. Όπως και να το διαχειριστείτε τελικά, μην ξεχάσετε να προστατεύσετε και να  φροντίσετε και τον εαυτό σας.

Βιβλιογραφία:
-Hilgard, T. Εισαγωγή στην Ψυχολογία.Τόμος B’, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2003.
-https://www.nhs.uk/mental-health/    
-https://depression.org.nz/help-someone/
 Featured image:By Aleksandra Sapozhnikova on unsplash