9  ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΧΟΣ: ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ-ΑΙΤΙΕΣ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Οι πληροφορίες  που πρέπει να γνωρίζετε για το κοινωνικό άγχος (ή κοινωνική φοβία  ή  διαταραχή κοινωνικού άγχους) περιλαμβάνουν τα συμπτώματα της διαταραχής, τις αιτίες της και την πιο αποτελεσματική  θεραπεία.

Το κλασικό σύμπτωμα του κοινωνικού άγχους είναι ένας έντονος φόβος ντροπής ή ταπείνωσης σε κοινωνικές καταστάσεις, αλλά πολύ πιο ισχυρός από το να νιώθεις, απλώς, ντροπαλός/ή.

Πιστεύεται ότι περίπου το 13 % του γενικού πληθυσμού έχει  διαταραχή κοινωνικού άγχους. Η διαταραχή κοινωνικού άγχους συνδέεται με λιγότερες σχέσεις με το άλλο φύλο, μεγαλύτερη ανεργία και λιγότερες ημέρες εργασίας, καθώς και με μειωμένη  παραγωγικότητα. Παρακάτω, ακολουθούν  εννέα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε για το κοινωνικό άγχος.

1. Ενδείξεις  και συμπτώματα του κοινωνικού άγχους

Περίπου το 50% των ανθρώπων θεωρούν τον εαυτό τους ντροπαλό, αλλά το κοινωνικό άγχος είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Το κοινωνικό άγχος  πιστεύεται ότι επηρεάζει περίπου 1 στους 8 ανθρώπους.

Η διαταραχή εμφανίζεται συχνά σε σημαντικές στιγμές στη ζωή των ανθρώπων και, συνήθως, οδηγεί σε σημαντική επιδείνωση της ποιότητας ζωής τους.

Τα συνήθη  συμπτώματα της κοινωνικής φοβίας  περιλαμβάνουν:

• κοκκίνισμα
• υπερβολικός ιδρώτας
• δυσκολία στην ομιλία
• ναυτία
• τρέμουλο ή ρίγος  
• ταχυκαρδία
• ζάλη ή αδυναμία

Τα ψυχολογικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την ανησυχία:

• μήπως νιώσετε ντροπή σε μια κοινωνική περίσταση
• για τις κοινωνικές εκδηλώσεις ημέρες ή εβδομάδες πριν από μια εκδήλωση
• μήπως άλλοι άνθρωποι παρατηρήσουν ότι είστε αγχωμένοι ή νευρικοί
• για την προσπάθεια να περάσετε απαρατήρητοι  στις κοινωνικές  εκδηλώσεις

2. Η καλύτερη θεραπεία για το κοινωνικό άγχος  

Το κοινωνικό άγχος αντιμετωπίζεται συνήθως με αντικαταθλιπτικά, αλλά αυτή δεν είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία. Σε μια μελέτη διαπιστώθηκε ότι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι πιο αποτελεσματική και ότι τα οφέλη της συνεχίζονται και μετά την ολοκλήρωση της αρχικής θεραπείας.

Άλλοι τρόποι για να  διαχειριστείτε το άγχος μόνοι σας περιλαμβάνουν:

• Ομάδες υποστήριξης.
• Υγιεινή διατροφή.
• Συμπληρωματικές θεραπείες όπως γιόγκα, διαλογισμός και βαθιές αναπνοές.
• Άσκηση.
• Διάφορες προσεγγίσεις σώματος-νου*

3. Τα αίτια του κοινωνικού άγχους

Είναι γεγονός ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός παραγόντων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αν βιώνετε  το άγχος ως πρόβλημα ψυχικής υγείας.

• Αγχώδης  προσωπικότητα. Μερικοί άνθρωποι είναι γενετικά επιρρεπείς στο άγχος.
• Παιδικές εμπειρίες. Εκφοβισμός, εχθρικοί γονείς ή άλλες τραυματικές εμπειρίες κατά την παιδική ηλικία.
• Τα μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως ο χρόνιος πόνος συνδέονται με το άγχος.
• Καθημερινές συνήθειες, όπως η πολύωρη εργασία, τα οικονομικά ή στεγαστικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσουν άγχος.

Το κοινωνικό άγχος συνδέεται, επίσης, με υψηλότερα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο, όχι χαμηλότερα, όπως πιστεύαμε παλαιότερα. Τα άτομα με κοινωνικό άγχος παράγουν στην πραγματικότητα περισσότερη -από τον νευροδιαβιβαστή- σεροτονίνη στον εγκέφαλό τους. Όσο περισσότερη σεροτονίνη παράγουν, τόσο περισσότερο αγχώνονται. Το αποτέλεσμα είναι μια έκπληξη καθώς το κοινωνικό άγχος αντιμετωπίζεται συχνά με αντικαταθλιπτικά SSRI όπως το Prozac, το Paxil και το Zoloft. Οι SSRI στην πραγματικότητα αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο.

4. Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να βοηθήσουν το κοινωνικό άγχος

 Ένας συνδυασμός αντικαταθλιπτικών SSRI και γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας μπορεί να είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για το κοινωνικό άγχος. Οι τομογραφίες  εγκεφάλου έδειξαν ότι η συνδυασμένη θεραπεία μείωσε τη νευρική απόκριση στην αμυγδαλή – μέρος του εγκεφάλου που είναι κεντρικό για την επεξεργασία του φόβου και του άγχους.

5. Τα αντικαταθλιπτικά έχουν παρενέργειες

Ενώ τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να είναι αποτελεσματικά, συνδέονται επίσης με παρενέργειες και δεν λειτουργούν σε μερικούς ανθρώπους. Το πιο σημαντικό: τα ευεργετικά αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής τείνουν να εξαφανίζονται μετά τη διακοπή.

6. Οι φίλοι σου σε συμπαθούν περισσότερο από όσο νομίζεις

 Τα άτομα με κοινωνικό άγχος μπορεί να δυσκολεύονται να κάνουν φίλους, αλλά οι άλλοι τα βλέπουν πιο θετικά από ό,τι φαντάζονται. Ενώ οι πάσχοντες από κοινωνικό άγχος πιστεύουν ότι οι φιλίες τους δεν είναι της υψηλότερης ποιότητας, οι φίλοι τους είναι πολύ πιο θετικοί απέναντί τους.

7. Οι πράξεις καλοσύνης μπορούν να βοηθήσουν

Η εκτέλεση πράξεων καλοσύνης  μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με κοινωνικό άγχος να συναναστραφούν με άλλους πιο εύκολα, σύμφωνα με μια μελέτη. Στο τέλος της μελέτης φάνηκε ότι εκείνοι που είχαν κάνει πράξεις καλοσύνης ένιωθαν πιο άνετα στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

Οι πράξεις καλοσύνης φάνηκε να βοηθούν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν το άγχος όσον αφορά την απόρριψη.

8. Άσκηση και τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση για το κοινωνικό άγχος

Οι άνθρωποι που τρώνε περισσότερα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, έχουν χαμηλότερο κοινωνικό άγχος, σύμφωνα με μια μελέτη. Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση που αποτελούν τακτικό μέρος της δυτικής διατροφής περιλαμβάνουν γάλα, τυρί, γιαούρτι και ψωμί. Συνήθως, περιέχουν προβιοτικά, τα οποία βρίσκονται, πιθανόν, πίσω από το όφελος.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι όσο περισσότερη άσκηση έκαναν οι άνθρωποι, τόσο χαμηλότερο ήταν το κοινωνικό τους άγχος.

9. Ποτέ δεν είναι τόσο άσχημα  όσο φαντάζεσαι

Μπορεί να νιώθετε ότι όλοι μπορούν να δουν ακριβώς πόσο άγχος νιώθετε, αλλά αυτό δεν ισχύει απαραίτητα. Τα άτομα που έχουν σοβαρές αγχώδεις διαταραχές υπερεκτιμούν συνεχώς τα συμπτώματά τους σε σύγκριση με την πραγματικότητα.

Μελέτες δείχνουν ότι οι σοβαρά αγχώδεις άνθρωποι:

• Δεν ιδρώνουν όσο νομίζουν
• Τα χέρια τους δεν τρέμουν όσο φαντάζονται
• Η αναπνοή τους δεν είναι τόσο ακανόνιστη όσο τους φαίνεται.

*τεχνικές χαλάρωσης, διαλογισμός κ.λ.π.

Μετάφραση-Απόδοση: Αλεξία Βαονάκη

Πηγή

Featured image: By Alexei Maridashvili on unsplash